wtorek, 15 marca 2011

[FIZYKA] Zjawiska magnetyczne

Zjawiska magnetyczne

Reguła prawej dłoni- jeżeli prawą dłonią obejmujemy przewodnik z prądem w taki sposób, że kciuk zwrócony będzie zgodnie z kierunkiem płynącego przez przewodnik prądu, to pozostałe cztery zgięte palce wskażą zwrot linii pola magnetycznego.


Zwojnica- powstaje po nawinięciu przewodnika na rdzeń (np. stalowy). Jest stosowana w różnych układach elektrycznych gdzie wytwarza pole magnetyczne. Jeżeli w zwojnicy z metalowym rdzeniem puścimy prąd, to utworzymy silny elektromagnes, który znajduje zastosowanie w urządzeniach elektrycznych (np. dzwonek w szkole, głośnik, słuchawka telefonu).


Również dla zwojnicy można zastosować regułę prawej dłoni:
Jeżeli prawą dłonią obejmiemy zwojnicę tak, aby cztery palce skierowane były zgodnie z płynącym w zwojnicy prądem, to odchylony kciuk wskaże zwrot linii pola magnetycznego w zwojnicy (czyli koniec zwojnicy, przy którym położony jest biegun północny powstałego magnesu).

Doświadczenie Faradaya- włączając i wyłączając obwód pierwotny prąd płynie raz w jedną, raz w drugą stronę. Powoduje to powstanie zmiennego pola magnetycznego na uzwojeniu pierwotnym. Pole to powoduje powstanie zmiennego pola magnetycznego na uzwojeniu wtórnym, co sprawia, że na tym uzwojeniu też zaczyna płynąć prąd raz w jedną, raz w drugą stronę. Zjawisko to nazywa się indukcją elektromagnetyczną, a prąd płynący w obwodzie wtórnym to prąd indukcyjny. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej stosowane jest w prądnicach, alternatorach, transformatorach i innych urządzeniach elektrycznych.


Reguła Lenza- stosowana do wyznaczania kierunku prądu indukcyjnego. Mówi, że kierunek prądu indukcyjnego powstałego w zwojnicy na skutek zmiany pola magnetycznego w jej wnętrzu jest zawsze taki, że pole magnetyczne wytworzone przez ten prąd przeciwdziała przyczynie, która go wywołała.

Transformator- to urządzenie prądu zmiennego które obniża lub podwyższa napięcie. Transformator wykorzystuje zjawisko indukcji elektromagnetycznej.


Siła elektrodynamiczna- to siła, jaką pole magnetyczne działa na umieszczony w nim przewodnik z prądem. Zjawisko oddziaływania pola magnetycznego magnesu na przewodnik znalazło zastosowanie w silnikach elektrycznych i miernikach. Kierunek siły elektrodynamicznej można wyznaczyć za pomocą reguły lewej dłoni.


Reguła lewej dłoni- jeśli lewą dłoń ułożymy w polu magnetycznym tak, aby linie pola zwrócone były prostopadle ku wewnętrznej powierzchni dłoni, a cztery palce wskazywały kierunek płynącego prądu, to odchylony o 90° kciuk wskaże kierunek i zwrot siły działającej na przewodnik.


Fale elektromagnetyczne- to zaburzenia pola elektromagnetycznego rozchodzące się w przestrzeni ze skończoną prędkością. Prędkość fal elektromagnetycznych w próżni w przybliżeniu wynosi 300000 km/s. Wielkość ta umownie nazywa się prędkością światła.

Rodzaje fal elektromagnetycznych:
a) fale radiowe
Powstają poprzez działanie prądów elektrycznych o dużej częstotliwości w momencie ich przepływu przez antenę radiowej stacji nadawczej. Istnieją dwa podziały tych fal: w zależności od propagacji oraz długości fali. Ten pierwszy wyróżnia fale przyziemne, troposferyczne, jonosferyczne oraz fale w przestrzeni kosmicznej. Drugi zaś wyróżnia fale ultrakrótkie, krótkie, średnie i długie. Od długości fali zależy, jakim zjawiskom będzie ona poddana (np. dyfrakcji, interferencji czy odbiciu od jonosfery).

b) fale radiowe ultrakrótkie
Znajdują zastosowanie w telefonii komórkowej do przesyłania obrazu, w radiofonii oraz podczas emitowania programów w telewizji.

c) mikrofale
Wykorzystywane w radarach (np. policyjnym) i w kuchenkach mikrofalowych.

d) promieniowanie podczerwone
Jest emitowane przez ciała rozgrzane (np. ludzkie ciało). Znajduje zastosowanie głównie w chemii, medycynie, astrofizyce,biologii oraz w budowie systemów alarmowych i noktowizora.

e) światło widzialne
Światło widzialne to część promieniowania elektromagnetycznego odbierana przez siatkówkę oka.

f) promieniowanie ultrafioletowe
Jest emitowane przez Słońce, a także przez specjalne lampy używane w solarium. Stosowany w medycynie ze względu na właściwości bakteriobójcze. Nadmiar tych fal sprzyja powstawaniu nowotworu skóry.

g) promieniowanie rentgenowskie
Stosowane w medycynie przy diagnostyce złamań kości, szkodliwe w większych dawkach.

h) promieniowanie Gamma
Jest emitowanie przez pierwiastki promieniotwórcze. Z łatwością przenika nawet przez betonowe ściany. Stosowane jest przy wywoływaniu filmu do aparatu, także w walce z nowotworami.

Komentarze (0):

Prześlij komentarz

Subskrybuj Komentarze do posta [Atom]

<< Strona główna